Wieża wyciągowa szybu Siemianowice III

---

Historia

Wieża wyciągowa szybu Siemianowice III, znana wcześniej jako szyb Richter III, została wykuta w okresie od 1880 do 1887 roku, aby wspierać działalność kopalni węgla kamiennego Laurahütte. Zgodnie z innymi źródłami, prace z tym związane miały miejsce w latach 1895–1897. Wcześniej wybudowano szyby bliźniacze, Richter i Richter II, rozpoczęte odpowiednio w 1879 oraz 1881 roku. Ich nazwy upamiętniają tajnego radcę górniczego Richtera, odpowiedzialnego za reprezentację kopalni. Ustalono, że obszar trzech szybów funkcjonował jako odrębna jednostka, mimo że w 1886 roku powstał przekop łączący szyby Richter z odwadniającym szybem Aschenborn, który z kolei współpracował z rejonem Ficinus związanego z kopalnią Laurahütte, znanym później jako szyby Staszic.

Aby zapewnić efektywny transport przez szyb Richter III, w 1897 roku zainstalowano parową maszynę wyciągową, która została skonstruowana w Eintrachthütte. Dodatkowo, do szybów Richter doprowadzono linię kolejową, łączącą je z hutą Laura za sprawą bocznicy kolejowej, a całość uzupełniał wiadukt o imponującej długości 350 metrów.

W 1889 roku spełniono konieczność pogłębienia szybów Richter, co pozwoliło na utworzenie nowego poziomu wydobywczego na głębokości 206 metrów. Ten nowy poziom w szybie III łączył się z XIX-wiecznym przekopem głównym do szybu Bańgów w Bańgowie. W okolicach 1913 roku, głębokość szybu III wynosiła 216 metrów.

Wieża wyciągowa, która obecnie dominuję nad okolicą, została zbudowana w 1897 roku. Jej imponująca wysokość przekracza 30 metrów, a na jej szczycie umieszczono iglicę z godłem górniczym. W 1966 roku wieżę zmodernizowano oraz przebudowano, co przyczyniło się do jej zachowania w lepszej kondycji.

Po zamknięciu działalności kopalni Siemianowice, majątek zakładu, a w tym wieża wyciągowa szybu Siemianowice III, przeszedł na rzecz Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Przez pewien czas podjęto trzykrotnie nieudane próby sprzedaży tej konstrukcji w drodze licytacji; cena wywoławcza w 2015 roku wyniosła 157 tysięcy złotych. Warto nadmienić, że szyb usytuowany jest w rejonie pompowni Siemianowice i używany jest do odwadniania oraz wentylacji wyrobisk przez Centralny Zakład Odwadniania Kopalń, co oznacza, że do sprzedaży oferowano jedynie wieżę bez nadszybia. Nabywca byłby zobowiązany do demontażu obiektu i przetransportu w inne miejsce. W analizie możliwości, Spółka brała pod uwagę zezłomowanie konstrukcji, w przypadku braku sukcesu sprzedaży.

W 2014 roku zespół nadszybia szybu Siemianowice III został wpisany do gminnej ewidencji zabytków miasta Siemianowice Śląskie. Wpis ten oznacza pozycję 97 i obejmuje: „budynek d. dyrekcji kopalni, ul. Olimpijska 8, budynek nadszybia z wieżą wyciągową, budynek dawnej sprężarkowni, dawnego warsztatu szybowego, kotłowni z dobudówkami oraz dawnej rozdzielni z częścią biurową”.

W obliczu zagrożenia dewastacją obiektu, zainicjowano akcję społeczną pod hasłem „Ratujmy Wieżę Richter”. Bractwo Gwarków Związku Górnośląskiego wystąpiło z wnioskiem o wpisanie zespołu wieży Richter III do rejestru zabytków województwa śląskiego, co zaowocowało formalnym wpisem dnia 17 maja 2018 roku.

---

Oceń: Wieża wyciągowa szybu Siemianowice III

---