Bańgów

---

Historia

Historia Bańgowa, mimo jego strategicznego położenia na średniowiecznym szlaku handlowym łączącym Wrocław z Krakowem, jest dość skomplikowana. Pierwsza wzmianka źródłowa o tej miejscowości pochodzi z roku 1596. Na początku istniała dwojaka pisownia nazwy osady: Bańgów oraz Bańków. Zgodnie z informacjami podanymi przez Ludwika Musioła, forma Bańków była stosowana jeszcze do 1813 roku, jednak z biegiem lat przyjęła się pisownia Bańgów. Ta specyficzna forma zapisu jest ściśle związana z charakterystyczną wymową ludności zamieszkującej ten teren, gdzie spółgłoski bezdźwięczne k, t często przekształcały się w dźwięczne g, d. Podobnie, nazwiska takie jak Klimas czy Termin zapisywano często jako Glimas i Dermin. Nawiasem mówiąc, prawdopodobnie nazwa miejscowości pochodzi od nazwiska jej założyciela – Bańka.

Pierwszym udokumentowanym właścicielem wsi był Jan Starszy Mieroszewski. Ród Mieroszewskich zarządzał dobrami bańgowskimi do roku 1675. Następnie wieś przeszła w ręce Kaspara Huntera von Grandon, cesarskiego poborcy podatkowego oraz sędziego ziemskiego Ziemi Bytomskiej. Po jego śmierci w 1718 roku, Bańgów został odziedziczony przez katolicką linię hrabiów Henckel von Donnersmarcków, którzy pozostali właścicielami aż do początków XX wieku.

W miejscowości funkcjonował folwark, owczarnia, huta szkła oraz wapieniołom z piecem wapiennym. Zgodnie z danymi sprzed ponad 200 lat, jeszcze w 1780 roku Bańgów był niewielką osadą składającą się z ledwie 7 domów oraz 42 mieszkańców. Cała dorosła populacja mogła komfortowo zasiąść przy dużym stole w miejscowej karczmie. Jednak z czasem, dzięki rozwojowi przemysłu w okolicy, liczba mieszkańców Bańgowa zaczęła dynamicznie rosnąć, a oto niektóre z danych demograficznych:

• 1830 rok – 80 osób,
• 1835 rok – 269 osób,
• 1861 rok – 300 osób,
• 1890 rok – 634 osoby,
• 1915 rok – 840 osób,
• 1940 rok – 1168 osób.

Warto zaznaczyć, że mimo tak znacznego przyrostu ludności, gmina Bańgów, która istniała do roku 1951, pozostała najmniejszą gminą pod względem liczby mieszkańców w dawnym powiecie katowickim.

Literatura

W przeszłości literatura związana z Bańgównem odgrywała istotną rolę w dokumentowaniu historii regionu oraz jego mieszkańców. Przyjrzyjmy się kilku kluczowym publikacjom, które przyczyniły się do zrozumienia tego obszaru i jego dziedzictwa.

Jednym z ważniejszych dzieł jest AntoniA. Halor AntoniA., który w swojej książce „Przewodnik siemianowicki. Wędrówki po mieście i okolicy” opublikowanej w 2000 roku, dostarcza czytelnikom cennych informacji na temat Siemianowic Śląskich oraz okolicznych atrakcji. Praca ta, posiadająca ISBN 83-913068-1-X, ukazuje lokalną historię z perspektywy turystycznej, zachęcając do eksploracji regionu.

Kolejną istotną pozycją jest praca LudwikL. Musioł LudwikL., zatytułowana „Michałkowice. Gmina i parafia. Monografia historyczna”, która została wydana w 2004 roku. Ta publikacja stanowi kompendium wiedzy o gminie Michałkowice i jej parafii św. Michała Archanioła. Wydanie to, z ISBN 83-918789-1-0, jest doskonałym źródłem informacji o lokalnych tradycjach i obyczajach.

Na temat Bańków można także znaleźć wzmianki w „Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego”, wydanym w Warszawie w 1880 roku. W tomie I, na stronie 99, zawarte są ogólne informacje dotyczące tego miejsca, które mogą być nieocenione dla osób interesujących się lokalną historią.

---

Oceń: Bańgów

---