Ulica Henryka Krupanka w Siemianowicach Śląskich

---

Przebieg

Ulica Henryka Krupanka, usytuowana w północno-wschodniej części Siemianowic Śląskich, przebiega przez dzielnicę Bańgów. Numeracja budynków startuje od zachodniej strony ulicy, gdzie znajduje się granica Bańgowa z Michałkowicami. Budynki o numeracji parzystej znajdują się po południowej stronie, natomiast numery nieparzyste po stronie północnej. Ulica H. Krupanka krzyżuje się z ulicą Wrocławską, która prowadzi w kierunku zachodnim przez Michałkowice, aż do Piekar Śląskich i Bytomia, a także z ulicą Zwycięstwa, łączącą Bańgów z Centrum. Na tym skrzyżowaniu ruch jest regulowany przez sygnalizację świetlną.

Po skrzyżowaniu z ulicą Zachodnią, ulica H. Krupanka biegnie w kierunku południowo-wschodnim, przybierając kręty kształt, przez obszar Bańgowa. Na jej trasie przebiega ona przez kilka innych ulic, w tym: Bratnią, Malinową, S. Okrzei, Bańgowską oraz aleję Spacerową. W dalszej części przebiegu, aż do granicy z Czeladzią, droga kontynuuje kierunek południowo-wschodni, przechodząc w pobliżu cmentarza żołnierzy niemieckich oraz znajdujących się tam zakładów produkcyjnych. Koniec ulicy H. Krupanka oznaczony jest granicą miasta z Czeladzią, gdzie kontynuuje ona swoje przebiegi jako ulica Stanisława Staszica. Łączna długość tej ulicy wynosi około 2410 metrów.

Charakterystyka

Ulica H. Krupanka stanowi jedną z głównych dróg wyjazdowych z Siemianowic Śląskich. Jest częścią drogi krajowej nr 94 oraz zalicza się do kategorii dróg klasy głównej (G). W systemie TERYT przypisano jej numer 10025. Wszystkie adresy przy tej ulicy mają kod pocztowy 41-103.

Powierzchnia ulicy została stworzona z mieszanek mineralno-bitumicznych, co zapewnia jej odpowiednią trwałość i wytrzymałość. Oświetlenie ulicy realizowane jest za pomocą nowoczesnych lamp LEDowych, które zastąpiły starsze lampy sodowe, poprawiając tym samym efektywność energetyczną oraz jakość oświetlenia.

Wzdłuż H. Krupanka przebiega wodociąg o średnicy 600 mm, pełniący rolę elementu systemu zaopatrzenia w wodę dla Siemianowic Śląskich. Jest on administrowany przez Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów. Na tej ulicy umiejscowiona jest również jedna z przepompowni ścieków, co potwierdza jej istotne znaczenie dla infrastruktury miejskiej.

Transport publiczny w tej okolicy jest realizowany przez autobusy, które otrzymują zlecenie od ZTM-u. Na ulicy znajdują się dwa przystanki: Bańgów Gospoda oraz Bańgów Strefa. Przy pierwszym z nich, według danych z października 2021 roku, zatrzymuje się dziewięć różnych linii autobusowych, w tym linia nocna oraz inne, kierujące w obu kierunkach. Autobusy te łączą tę część Siemianowic z innymi dzielnicami oraz miastami i gminami Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, takimi jak Bytom, Chorzów, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Katowice, Piekary Śląskie oraz Wojkowice.

Ulica nosi imię Henryka Krupanka, górnika i działacza Komunistycznej Partii Polski. Był on aktywnym członkiem rady zakładowej kopalni węgla kamiennego „Michał” i został zamordowany w 1940 roku w obozie w Mathausen.

Historia

Obecny kształt ulicy Henryka Krupanka w Siemianowicach Śląskich jest efektem długiej i bogatej historii. Dawniej stanowiła ona fragment starożytnej drogi Via Magna, która łączyła Bytom z Krakowem przez Czeladź i Sławków. Była to kluczowa szlak handlowy, którego intensywne wykorzystywanie trwało do końca XII wieku. Wzdłuż tej drogi rozwinęła się osada Bańgów, której pierwsza historia wzmiankowana jest już w 1596 roku. Można śmiało powiedzieć, że droga ta była notorycznie najważniejszym traktem w tej okolicy przez długi czas.

W połowie XIX wieku nastąpiły istotne zmiany, gdy odcinek drogi pomiędzy Bytomiem a Bańgowem został utwardzony, a dalsza część do Siemianowic przeszła modernizację. Po powstaniu dzisiejszej ulicy H. Krupanka, która łączyła Bańgów z Czeladzią, reszta trasy pozostała w stanie naturalnym, pełna pól i łąk.

W czasach zaborów, Siemianowice Śląskie leżały blisko granicy pomiędzy Królestwem Prus a Cesarstwem Rosyjskim. W miejscu dzisiejszej ulicy H. Krupanka zlokalizowane było przejście graniczne. Po stronie Siemianowic znajdował się pruski Zollamt, a z drugiej strony rosyjski Posterunek Celny. Budynek Zollamtu usytuowany był po północnej stronie trasy, około 200 metrów od granicy, na najwyższym punkcie drogi. Przejście funkcjonowało aż do plebiscytu, który miał miejsce na Górnym Śląsku.

W roku 1951 teren Bańgówa, a zatem również i obecna ulica H. Krupanka, został włączony w granice Siemianowic Śląskich. W czasach PRL-u, według mapy z lat 50. XX wieku, droga była znana jako ulica Krupanki. W końcu lat 60. tej samej stulecia przeszła gruntowną modernizację. W wyniku tych prac zburzono dawny pruski budynek celniany, a pozostałością po Zollamcie stał się granitowy słup graniczny, który można spotkać na poboczu obecnej ulicy.

W 1998 roku wzdłuż ulicy H. Krupanka, na terenie przekazanym przez władze lokalne, powstał cmentarz żołnierzy niemieckich, którzy polegli w trakcie II wojny światowej. Utworzyła go Niemiecka Organizacja Opieki nad Grobami Wojennymi, która w latach 1996-1998 zrealizowała projekt zakupu 10 cmentarzy na terenie Polski.

6 września 2013 roku, ulica H. Krupanka została wyznaczona jako część trasy, na której odbywał się Bieg upamiętniający 330. rocznicę Odsieczy Wiedeńskiej. Organizatorzy ze Stowarzyszenia Światowe Igrzyska Polonijne „Polonia–Austria” zaaranżowali sztafetę do, której ścieżką podążały wojska polskie dowodzone przez króla Jana III Sobieskiego. W październiku 2017 roku przeprowadzono istotne prace modernizacyjne, które obejmowały wymianę nawierzchni jezdni oraz remont chodnika.

Prace rozpoczęły się 16 października, miały na celu nie tylko uzupełnienie podbudowy, ale również wymianę nawierzchni na asfaltobetonu, budowę nowych chodników z kostki brukowej oraz ustawienie krawężników i obrzeży. Modernizacja dotyczyła odcinka pomiędzy ulicą Zwycięstwa a skrzyżowaniem z ulicą Bańgowską i zakończyła się na początku grudnia. Koszt realizacji wyniósł około 1 miliona złotych, z czego część pochodziła z dofinansowania z Ministerstwa Rozwoju i Finansów.

Na początku lipca 2019 roku, w pobliżu firmy Adient, uruchomiono stację rowerów miejskich, czyniąc ją częścią Siemianowickiego Roweru Miejskiego. W sierpniu 2019 roku z kolei podpisano umowę na remont nawierzchni na części ulicy od skrzyżowania z ulicą Bańgowską do centrum ogrodniczego. Prace ruszyły 26 sierpnia i obejmowały wymianę jezdni, budowę chodnika z kostki oraz instalację nowych barier ochronnych i oznakowania poziomego.

Remont trwał do połowy października, osiągając koszt blisko 1,5 miliona złotych, również częściowo finansowany przez Ministerstwo Infrastruktury z rezerwy subwencji ogólnej.

Obiekty historyczne i zabytki

Ulica H. Krupanka w Siemianowicach Śląskich jest miejscem, w którym można znaleźć liczne obiekty historyczne i zabytkowe budowle. Oto zestawienie tych, które stanowią wartość kulturową i historyczną tego rejonu:

• zespół zabudowy dawnego szybu „Bańgów” (ul. H. Krupanka) – w skład tego kompleksu wchodzi kilka istotnych elementów, w tym zespół dawnych budynków maszyny wyciągowej oraz sprężarkowni, a także rozdzielnia z lat 1924–1925, wieża wyciągowa szybu „Bańgów”, historyczna cechownia i łaźnia, oraz budynek dawnej rozdzielni elektrycznej zlokalizowany przy alei Spacerowej,
• fortyfikacje Obszaru Warownego „Śląsk” – schron znajdujący się przy ul. H. Krupanka, w sąsiedztwie szybu „Bańgów”,
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 4),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 6),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 11),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 12),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 17),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 20),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 24),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 26),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 27),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 29),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 35),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 37),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 39),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 41),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 45),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 47),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 48),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 49),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 50),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 53),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 55),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 62),
• budynek mieszkalny (ul. H. Krupanka 64).

W okolicy ulicy H. Krupanka 87 znajduje się cmentarz żołnierzy niemieckich, którzy polegli w trakcie II wojny światowej. Cmentarz, który został otwarty w 1998 roku, jest miejscem spoczynku dla około 28 tysięcy żołnierzy. Ich prochy ekshumowano z różnych miejsc pochówku znajdujących się na terenie województwa śląskiego oraz sąsiednich obszarach. Ta ważna nekropolia została zorganizowana przez Niemiecki Związek Ludowy Opieki nad Grobami Wojennymi (niem. Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge).

Gospodarka i instytucje

Do systemu REGON poświęconego rejestracji podmiotów gospodarczych, do połowy października 2021 roku, zarejestrowano łącznie 156 przedsiębiorstw działających przy ulicy Henryka Krupanka. Wśród funkcjonujących instytucji, wyróżniają się różne placówki, które mają tu swoją siedzibę.

Wśród nich znajdują się:

• warsztat samochodowy (ul. H. Krupanka 34),
• dostawca membran dachowych,
• dystrybutor maszyn i urządzeń budowlanych,
• hurtownia materiałów budowlanych,
• palarnia kawy,
• sklep ogrodniczy,
• skład drewna (ul. H. Krupanka 83),
• hala produkcyjna przedsiębiorstwa produkującego części do foteli samochodowych (ul. H. Krupanka 93),
• piekarnia,
• kwiaciarnia,
• wspólnota mieszkaniowa,
• gospodarstwa rolne,
• stowarzyszenia oraz inne podmioty.

Te różnorodne inicjatywy stanowią fundament lokalnej gospodarki, przyczyniając się do rozwoju społeczności oraz zapewniając mieszkańcom dostęp do szerokiej gamy usług i produktów.

---

Oceń: Ulica Henryka Krupanka w Siemianowicach Śląskich

---