Ulica Jana Pawła II w Siemianowicach Śląskich to ważna arteria miejska o długości około 700 metrów, zlokalizowana w ścisłym centrum tegoż miasta. Ulica ta biegnie równoleżnikowo, prowadząc od ulicy św. Barbary w kierunku placu Wolności, przechodząc następnie wzdłuż ulicy Śląskiej oraz dalej na zachód, aż do skrzyżowania z ulicami T. Kościuszki i J. Dąbrowskiego.
Ulica ta została wytyczona na przełomie XIX i XX wieku, w okresie intensywnego rozwoju urbanistycznego Siemianowic. Na początku XX wieku wzdłuż niej powstały istotne budynki, w tym ratusz, który do dziś pełni funkcje administracyjne oraz gmach szpitala Spółki Brackiej, obecnie służący jako Centrum Leczenia Oparzeń.
Ulica Jana Pawła II jest również miejscem, w którym znajduje się wiele cennych zabytków, w tym szereg kamienic, które zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków. To właśnie na tym odcinku, współczesność łączy się z bogatą historią, co czyni ją interesującym punktem na mapie Siemianowic Śląskich.
Charakterystyka i przebieg
Ulica Jana Pawła II znajduje się w centralnej części Siemianowic Śląskich, przekraczając całą długość dzielnicy Centrum. Numeracja budynków przylegających do tej ulicy rozpoczyna się od wschodniej strony, gdzie ulica przecina się prostopadle z ulicą św. Barbary. Naprzeciwko znajduje się pieszy łącznik prowadzący w kierunku ulicy 1 Maja. Ulica Jana Pawła II kieruje się w stronę zachodnią, a aż do skrzyżowania z ulicą Z. Krasińskiego pozostaje drogą jednokierunkową o kierunku jazdy na zachód.
W tym odcinku ulica krzyżuje się z dwoma innymi trasami: Szpitalną (po lewej stronie) oraz Krótką (po prawej stronie). Po minięciu skrzyżowania z ulicą Z. Krasińskiego, niestety, ulica Jana Pawła II traci swoją ciągłość, przechodząc przez plac Wolności. Kontynuując w tym kierunku, staje się drogą dwukierunkową, kończąc się jako droga bez przejazdu, za którą rozciąga się linia kolejowa nr 161.
Na odcinku od Placu Wolności do samego końca, ulica Jana Pawła II przecina następujące ulice: Śląską, K. Pułaskiego (obydwie po obydwu stronach), a także na jednym z jej skrzyżowań, przechodzi przez ulicę J. Dąbrowskiego (po lewej) i T. Kościuszki (po prawej). Ulica Jana Pawła II jest drogą gminną i w systemie TERYT figuruje pod numerem 07123. Jej łączna długość wynosi około 700 m.
Transport miejski nie kursuje bezpośrednio ulicą Jana Pawła II; autobusy przecinają ją na skrzyżowaniu z ulicą Śląską. W okolicy znajduje się również przystanek – Siemianowice Plac Wolności, gdzie w październiku 2021 roku zatrzymywało się 11 linii autobusowych. Na skrzyżowaniu ulic Jana Pawła II i Śląskiej znajduje się także stacja rowerów miejskich w systemie Siemianowickiego Roweru Miejskiego Nr 6003 Centrum I.
W roku 2014, ulica Jana Pawła II zamieszkiwana była przez 451 osób. Wśród mieszkańców, wierni rzymskokatoliccy, którzy mieszkają przy tej ulicy, przynależą do parafii Krzyża Świętego.
Historia
Historia ulicy Jana Pawła II sięga co najmniej XIX wieku. Zgodnie z danymi zawartymi w jednej z map, ulica ta została wytyczona przed rokiem 1883, co oznacza, że wówczas istniał odcinek współczesnej ulicy pomiędzy ulicą Z. Krasińskiego a ulicą św. Barbary. Z kolei inna mapa z 1902 roku wskazuje, że ulica św. Jana Pawła II w tamtym czasie jeszcze nie istniała. W przeszłości była znana jako Hohenzollernstrasse.
W obszarze, który obecnie nosi nazwę ulicy Jana Pawła II, zbudowano także szpital Spółki Brackiej. Był to kompleks pawilonów otoczonych bujną zielenią, powstały w latach 1868–1909. Do dnia dzisiejszego przetrwał zabytkowy gmach, oddany do użytku w 1909 roku, stanowiący cenną część lokalnej architektury.
Rok 1904 przyniósł oddanie do użytku gmachu siemianowickiego ratusza, a także secesyjnej kamienicy pod obecnym numerem 4, które przyczyniły się do dalszego rozwoju tego rejonu. W okresie dwudziestolecia międzywojennego ulica była znana jako ulica 3 Maja, natomiast po zakończeniu II wojny światowej, nazwa została zmieniona na ulicę Władysława Hibnera.
Ważnym wydarzeniem w historii lokalnej społeczności było odsłonięcie 11 listopada 1996 roku pomnika upamiętniającego pomordowanych i poległych policjantów z siemianowickiego komisariatu, które miało miejsce przy gmachu Komendy Miejskiej Policji w Siemianowicach Śląskich.
Obiekty historyczne i zabytki
W Siemianowicach Śląskich, ulica Jana Pawła II kryje wiele cennych obiektów historycznych i zabytków, które zasługują na szczegółową uwagę.
– Budynek dawnego szpitala Spółki Brackiej – obecnie pełniący funkcję Centrum Leczenia Oparzeń, zlokalizowany przy ul. Jana Pawła II 2 i ul. Śląskiej 15, jest interesującym gmach wzniesionym w 1909 roku. Wpisany do rejestru zabytków 31 maja 1995 roku pod numerem A/1564/95, stanowi ważny element historii architektury miasta.
– Kamienica przy ul. Jana Pawła II 3,
– Kamienica przy ul. Jana Pawła II 3a,
– Secesyjna kamienica przy ul. Jana Pawła II 4 – powstała w 1907 roku według projektu Johannesa Seifferta, wyróżnia się eleganckim stylem secesyjnym. Obiekt czterokondygnacyjny, zdobiony białymi cegłami oraz zielonymi glazurowanymi płytkami, zachwyca także bogatymi maszkaronami.
– Kamienica przy ul. Jana Pawła II 5/5a,
– Kamienica przy ul. Jana Pawła II 6,
– Kamienica przy ul. Jana Pawła II 7,
– Ratusz (ul. Jana Pawła II 10) – obiekt, który według projektu Johannesa Seifferta został oddany do użytku w 1904 roku. W latach 1923–1925 przeszedł rozbudowę i zaprezentował się w stylu eklektycznym, łącząc elementy neorenesansu oraz neobaroku. Gmach, wpisany do rejestru zabytków 12 czerwca 1987 roku pod numerem A/1344/87, jest ważnym punktem w dziedzictwie miasta.
– Kamienica przy ul. Jana Pawła II 11,
– Modernistyczna kamienica przy ul. Jana Pawła II 12 – zbudowana w 1930 roku według projektu Franza Schrödera, cechuje się stylem modernistycznym. Eleganckie elementy dekoracyjne obejmują secesyjny witraż stworzony przez G. Heinzla, który dodaje obiektowi niepowtarzalnego charakteru.
– Kamienica przy ul. Jana Pawła II 13.
Warto zaznaczyć, że na skwerze przy skrzyżowaniu ul. Jana Pawła II z ul. Z. Krasińskiego znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza, poświęcony symbolicznie tym, którzy polegli w trakcie II wojny światowej, walcząc o wolność Polski. Dodatkowo, obok budynku Komendy Miejskiej Policji w Siemianowicach Śląskich, w 1996 roku odtworzono pomnik poświęcony pomordowanym oraz poległym policjantom województwa śląskiego z komisariatu w Siemianowicach Śląskich, których szczątki zostały odnalezione w Miednoje. Upamiętnia on także tych, którzy zginęli na Wschodzie w latach 1939–1940.
Gospodarka i instytucje
W 2014 roku na ulicy Jana Pawła II zarejestrowanych było 83 przedsiębiorstwa, co wskazuje na dynamiczny rozwój lokalnej gospodarki. Do połowy października 2021 roku, według systemu REGON, łączna liczba podmiotów gospodarczych na tej ulicy wzrosła do 150. Wśród firm, które pozostały aktywne do października 2021 roku, można znaleźć różnorodne placówki, które spełniają potrzeby mieszkańców.
Na ulicy Jana Pawła II funkcjonują m.in.:
- placówki opieki zdrowotnej (ul. Jana Pawła II 1),
- kancelaria prawna (nr 11),
- biuro podróży (nr 11b),
- kancelaria adwokacka (nr 12),
- centrum mediacji (nr 16),
- przedsiębiorstwa budowlane,
- apteki,
- zakład fryzjerski,
- piekarnia,
- sklepy wielobranżowe oraz inne.
Oprócz działalności komercyjnej, na ulicy zlokalizowanych jest także kilka instytucji i placówek publicznych, w tym:
- Centrum Leczenia Oparzeń im. dr. Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich (ul. Jana Pawła II 2),
- Przedszkole Nr 10 w Siemianowicach Śląskich (ul. Jana Pawła II 8),
- Urząd Miasta Siemianowice Śląskie (ul. Jana Pawła II 10),
- Komenda Miejska Policji w Siemianowicach Śląskich (ul. Jana Pawła II 16).
Taki zróżnicowany krajobraz instytucji zarówno prywatnych, jak i publicznych przyczynia się do aktywności społecznej oraz ekonomicznej w regionie, co z pewnością wpływa na jakość życia mieszkańców.
Przypisy
- a b c OpenStreetMap: Mapa Podstawowa. www.openstreetmap.org. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Ogólnopolska Baza Kolejowa: Linia Katowice Szopienice Północne – Chorzów Stary. www.bazakolejowa.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Siemianowicki Rower Miejski: Mapa stacji. siemianowickirowermiejski.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Rzymsko-Katolicka Parafia Krzyża Świętego: Informacje ogólne. krzyzsiemianowice.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Narodowy Instytut Dziedzictwa: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. Województwo śląskie. www.nid.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Siemianowice Śląskie. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. Stan danych na dzień: 05-10-2021. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Centrum Leczenia Oparzeń im. dr. Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich: Kontakt. clo.com.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Przedszkole Nr 10 w Siemianowicach Śląskich: Kontakt. p10siemianowice.edupage.org. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Urząd Miasta Siemianowice Śląskie: Biuletyn Informacji Publicznej. Miasto Siemianowice Śląskie. bip.msiemianowicesl.finn.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Komenda Wojewódzka Policji w Katowicach: Siemianowice Śląskie. slaska.policja.gov.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Katowicach: Geoportal Województwa Śląskiego – ORSIP. mapy.orsip.pl. [dostęp 02.05.2021 r.]
- a b Secesja w architekturze Polski Motywy. Tematy. Inspiracje. Siemianowice Śląskie - kamienica przy ul. Jana Pawła II 4. www.icimss.edu.pl. [dostęp 12.09.2021 r.]
- Komenda Miejska Policji w Siemianowicach Śląskich: POLICJANCI UCZCILI PAMIĘĆ POLEGŁYCH. siemianowice-slaskie.policja.gov.pl. [dostęp 09.10.2021 r.]
- a b c d e f g h Pędzińska 2019, s. 27.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Karola Miarki w Siemianowicach Śląskich | Ulica Katowicka w Siemianowicach Śląskich | Ulica Michałkowicka w Siemianowicach Śląskich | Ulica Mysłowicka w Siemianowicach Śląskich | Ulica Oświęcimska w Siemianowicach Śląskich | Ulica Powstańców w Siemianowicach Śląskich | Ulica św. Barbary w Siemianowicach Śląskich | Ulica 1 Maja w Siemianowicach Śląskich | Ulica Komuny Paryskiej w Siemianowicach Śląskich | Ulica Kościelna w Siemianowicach Śląskich | Ulica Wiejska w Siemianowicach Śląskich | Ulica Henryka Krupanka w Siemianowicach Śląskich | Ulica Elizy Orzeszkowej w Siemianowicach Śląskich | Plac Wolności w Siemianowicach Śląskich | Plac Piotra Skargi w Siemianowicach Śląskich | Ulica Bytkowska w Siemianowicach Śląskich | Ulica ks. Jana Kapicy w Siemianowicach Śląskich | Ulica Śląska w Siemianowicach ŚląskichOceń: Ulica Jana Pawła II w Siemianowicach Śląskich