Ulica Michałkowicka w Siemianowicach Śląskich

---

Charakterystyka i przebieg

Ulica Michałkowicka jest ważnym odcinkiem drogowym, który znajduje się w zachodniej części Siemianowic Śląskich. Stanowi ona połączenie między Centrum miasta a Michałkowicami. Jej przebieg zasługuje na szczegółowe omówienie, ponieważ biegnie przez obie dzielnice: Centrum oraz Michałowice. Granicę pomiędzy tymi dzielnicami ulica przecina w okolicach skrzyżowania z ulicą Spokojną, kontynuując dalej w kierunku ronda, gdzie krzyżują się ulice Samorządowców i Przedsiębiorców.

Jako droga powiatowa, ulica Michałkowicka jest zarejestrowana w systemie TERYT pod numerem 12702. Na przełomie różnych adresów, kod pocztowy dla numerów od 3 do 46a to 41-100, natomiast dla budynków od 47 dalej wynosi 41-103. Nawierzchnia tej ulicy jest wykonana z asfaltobetonu, co zapewnia komfort podróżowania. Dodatkowo, wzdłuż ulicy na części jej długości poprowadzona jest ścieżka rowerowa, co zwiększa jej funkcjonalność.

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w 1995 roku, ulica Michałkowicka została uznana za jedno z głównych źródeł hałasu drogowego w Siemianowicach Śląskich. Numeracja budynków rozpoczyna się przy rondzie Michał, które krzyżuje się z ulicami: Śląską i Parkową. Z tego strategicznego punktu, droga kieruje się w stronę północno-zachodnią, a następnie zmienia swój kierunek na północny po przejściu za kolonią Nowy Świat.

W trakcie swojego przebiegu, Michałkowicka przecina kolejne ulice, w tym: T. Kościuszki, Górniczą, a także na rondzie z ulicą Bohaterów Westerplatte. Dodatkowo, przy Nowym Świecie krzyżuje się z ulicami: F. Deji, Żwirki i Wigury oraz H. Kołłątaja. Ostatecznie, całkowita długość ulicy to około 2000 metrów, a swój bieg kończy na skrzyżowaniu z ulicami: E. Orzeszkowej i Wyzwolenia.

Ulica Michałkowicka to także istotny pasaż komunikacyjny dla mieszkańców. Wzdłuż niej kursują autobusy organizowane przez Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM). Na jej trasie znajdują się trzy przystanki: Siemianowice Nowy Świat, Siemianowice Łącząca oraz Michałkowice Urząd Miasta. W listopadzie 2021 roku obsługiwały one sześć linii w kierunku Centrum oraz siedem linii w kierunku Michałkowic, w tym jedna nocna. Te linie umożliwiają wygodny dojazd do innych dzielnic a także miejscowości w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, w tym: Będzinem, Bytomiem, Chorzowem, Katowicami, Piekarami Śląskimi, Sosnowcem, Świętochłowicami oraz Tarnowskimi Górami.

Według danych z 2014 roku, wzdłuż ulicy Michałkowickiej mieszkały łącznie 603 osoby. Osoby wyznania rzymskokatolickiego zamieszkujące tereny przy ulicy Michałkowickiej 3-45 i 28-46 przypisani są do parafii Zmartwychwstania Pańskiego.

Historia

Ulica Michałkowicka, która pełni rolę łącznika pomiędzy Siemianowicami a Michałkowicami, zna swoją historię sięgającą 1883 roku, kiedy to pojawiła się na mapach. W 1895 roku nadano jej oficjalną nazwę, a na przełomie XIX i XX wieku wzdłuż niej wznoszono nowe budynki. W tym czasie, w 1883 roku, wybudowano gmach, który obecnie służy jako Szkoła Podstawowa nr 5, a kamienica pod numerem 5 powstała na przełomie wieków.

Na ulicy Michałkowickiej została założona kopalnia „Max”, przemianowana później na „Michał”, gdzie wydobycie węgla rozpoczęło się w 1883 roku. W 1910 roku zakupiono grunt, na którym utworzono Nowy Cmentarz, z powodu zbyt małego Starego Cmentarza, znajdującego się na Sadzawkach. Poświęcenia nekropolii dokonał ksiądz Franciszek Kunze.

Wiosną 1931 roku, z inicjatywy gminy Siemianowice, rozpoczęła się budowa kolonii Nowy Świat. Do listopada tego samego roku zbudowano 19 budynków mieszkalnych oraz dom handlowy, a późniejsza rozbudowa objęła okolice Michałkowic. W międzywojniu wzdłuż ulicy Michałkowickiej powstały również domy dla pracowników kopalni „Richter”. W nocy z 31 sierpnia na 1 września 1939 roku teren kopalni „Michał” został zajęty przez oddział Freikorpsu, jednak po ciężkich starciach został odebrany przy współpracy lokalnych harcerzy oraz wojska polskiego.

W okresie PRL-u, na mapie z lat 1958–1961, ulica Michałkowicka otrzymała swoją obecną nazwę, natomiast jej część była znana jako ulica Wyzwolenia, a obecna ulica Wyzwolenia nosiła nazwę Bańgowska. W 1963 roku rozpoczęto budowę kościoła Zmartwychwstania Pańskiego, którego ukończenie miało miejsce między 1970 a 1972 rokiem. Pierwotnie budowla ta miała pełnić funkcję kaplicy cmentarnej.

W 2013 roku zaczęto realizować projekt ciągu pieszo-rowerowego wzdłuż ulicy Michałkowickiej, który łączył ulicę Spokojną z Parkiem Górnik przez tunel. Niestety w 2020 roku tunel został rozebrany w związku z budową nowego połączenia między ulicą Michałkowicką a Oświęcimską.

Miasto Siemianowice Śląskie, wspierane środkami unijnymi, rozpoczęło rewitalizację Nowego Świata w 2015 roku. Prace, trwające do 2020 roku, obejmowały m.in. termomodernizację budynków, remont lokali oraz modernizację oświetlenia i nawierzchni. W kwietniu 2016 roku ogłoszono przetarg na modernizację ulicy Michałkowickiej na odcinku od cmentarza do skrzyżowania z ulicami: E. Orzeszkowej oraz Wyzwolenia, a prace remontowe rozpoczęły się w czerwcu tego samego roku. W międzyczasie udało się już zrealizować nawierzchnię od skrzyżowania z ulicą E. Orzeszkowej do Urzęd Miasta przy Michałkowickiej 105.

W czerwcu 2018 roku zaczęła się budowa łącznika między ulicą Michałkowicką a ulicą Zwycięstwa, który został oddany do użytku 23 listopada tego samego roku. Od grudnia 2019 roku realizowano prace nad łącznikiem między Michałkowicką a ulicą Oświęcimską, który obejmował nowe rondo, chodniki oraz kanalizację deszczową. Prace przy budowie ronda rozpoczęły się 6 maja 2020 roku.

W kwietniu 2020 roku ruszyła realizacja infrastruktury ciągów rowerowych, z zachowaniem ścieżki nr 4 przy ulicy Michałkowickiej. Ta ostatecznie biegnie w kierunku ulicy Wyzwolenia i zawiera zintegrowane centrum przesiadkowe przy budynku Urzędu Miasta. Nowa sieć podzieliła się na 2,33 km, zakończono ją latem 2021 roku z nowym oznakowaniem oraz małą architekturą. Koszt wyniósł około 10,7 mln zł, w dużej części sfinansowany przez Unię Europejską.

Pod koniec sierpnia 2020 roku, przy Nowym Świecie rozpoczęto budowę boiska sportowego, którą ukończono we wrześniu tego samego roku, co kosztowało 320 tys. zł. Natomiast w dniach 18 listopada 2020 roku rozpoczęto prace nad budową ronda na skrzyżowaniu ulic Michałkowickiej i Bohaterów Westerplatte. Koszt wymiany nawierzchni na rondzie wyniósł 215 tys. zł. Prace obejmowały także doświetlenie przejść dla pieszych, w tym tych przy sklepie Lidl oraz na wysokości budynku nr 39.

Ulica Michałkowicka była również częścią tras różnych edycji wyścigów Tour de Pologne, w tym IV etapu 71. edycji, który odbył się 6 sierpnia 2014 roku, III etapu 72. wyścigu z dnia 4 sierpnia 2015, II etapu 73. – 13 lipca 2016 roku, II etapu 74. – 30 lipca 2017 oraz II etapu 75. – 5 sierpnia 2018 roku.

Obiekty historyczne i zabytkowe

Wzdłuż ulicy Michałkowickiej można znaleźć wiele obiektów historycznych oraz zabytkowych, które świadczą o bogatej historii tego miejsca. Poniżej przedstawione są niektóre z nich:

• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 3),
• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 5),
• kamienica mieszkalna (ul. Michałkowicka 7) – zbudowana na przełomie XIX i XX wieku; pierwszym właścicielem był Uher, który w budynku prowadził restaurację (część gastronomiczną wzniesiono w 1917 roku); kamienica została wpisana do rejestru zabytków 11 stycznia 2011 roku (nr rej.: A/325/11),
• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 9),
• budynek Szkoły Podstawowej nr 5 (ul. Michałkowicka 15) – wzniesiony w 1883 roku; w 1901 roku oddano do użytku nową część szkoły – skrzydło zachodnie; obiekt przeszedł remont w latach 2003–2004,
• kolonia robotnicza (ul. Michałkowicka 25-35) – szeregowa zabudowa stworzona w okresie międzywojennym dla pracowników nieistniejącej kopalni „Richter”,
• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 32),
• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 37),
• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 39),
• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 41),
• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 43),
• budynek mieszkalny (ul. Michałkowicka 45),
• budynek Urzędu Miasta Siemianowice Śląskie (ul. Michałkowicka 105) – powstał na miejscu dawnej cechowni kopalni „Michał”; wcześniej był siedzibą Przedsiębiorstwa Usług Górniczo-Materiałowych „USGÓR”; w podziemiach zachowały się pomieszczenia schronu przeciwatomowego oraz tunel ewakuacyjny, który służył również jako czerpnia powietrza; w okresie od maja do lipca 2014 roku budynek przeszedł remont elewacji zewnętrznej,
• krzyż przydrożny (ul. Michałkowicka) – krzyż „Boża Męka”, wzniesiony najprawdopodobniej około 1870 roku na skraju ówczesnej wsi Siemianowice; składa się z kamiennego krucyfiksu z metalową figurą Jezusa Chrystusa,
• cmentarz katolicki (ul. Michałkowicka) – założony na wykupionym w 1910 roku terenie; to największy cmentarz w Siemianowicach; obiekt objęty jest strefą ochrony krajobrazu kulturowego.

Na cmentarzu przy ulicy Michałkowickiej znajduje się również pomnik żołnierzy i jeńców, którzy polegli w czasie I wojny światowej; został on odnowiony w lipcu i sierpniu 2016 roku, dzięki funduszom Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Warto podkreślić, że wcześniejsze tablice z nazwiskami poległych uległy zniszczeniu w drugiej połowie XX wieku, a pod koniec XX wieku, na podstawie zachowanych fotografii, udało się je odtworzyć. Dodatkowo na cmentarzu znajdują się nagrobki wpisane do ewidencji pamięci województwa śląskiego, takie jak grób Jana Nepomucena Stęślickiego, Jana Rurańskiego oraz zbiorowy grób wojenny 75 Pułku Piechoty, który poległ 1 września 1939 roku w walkach o kopalnię „Michał”.

Gospodarka i instytucje

W roku 2014, wzdłuż ulicy Michałkowickiej, zarejestrowano łącznie 122 przedsiębiorstwa. Spośród nich, dominowały mikro- i małe firmy, których liczba wyniosła 112, natomiast 10 stanowiły średnie i duże przedsiębiorstwa. Z kolei do systemu REGON do końca października 2021 roku wpisano 169 podmiotów, co pokazuje dynamikę rozwoju działalności gospodarczej w tej okolicy.

Na Michałkowickiej swoje siedziby mają różnorodne placówki, wśród których można wymienić między innymi: spółdzielnie, sklepy wielobranżowe, placówki edukacyjne, domy pogrzebowe, sklepy oraz warsztaty motoryzacyjne. Prowadzone są tutaj również gabinety lekarskie, laboratoria, salony fryzjerskie, punkty gastronomiczne, firmy budowlane, zakłady produkcyjne, biura rachunkowe, gospodarstwa rolne oraz kwiaciarnie. Nie brakuje również wspólnoty mieszkaniowej i wielu innych podmiotów.

W rejonie tym funkcjonują też istotne instytucje, takie jak:

• Szkoła Podstawowa nr 5 im. Adama Mickiewicza w Siemianowicach Śląskich, znajdująca się przy ul. Michałkowickiej 15,
• Rzymskokatolicka Parafia Zmartwychwstania Pańskiego, ul. Michałkowicka 37a,
• Urząd Miasta Siemianowice Śląskie przy ul. Michałkowickiej 105, który posiada łącznie 15 wydziałów i biur,
• Spółdzielnia Mieszkaniowa „Siemion” usytuowana pod adresem Michałkowicka 109.

---

Oceń: Ulica Michałkowicka w Siemianowicach Śląskich

---