Ulica Katowicka w Siemianowicach Śląskich

---

Przebieg

Ulica Katowicka, położona w południowej części Siemianowic Śląskich, stanowi ważny szlak komunikacyjny, łączący w kierunku południowo-zachodnim Laurahutę z Katowicami, na wysokości osiedla Tuwim. Cała trasa przebiega przez tereny dzielnicy Centrum, co czyni ją kluczowym punktem w układzie komunikacyjnym miasta.

Na północnej stronie ulica Katowicka krzyżuje się na rondzie Siemion, potocznie znanym jako rondo „z kulami”, z takimi ulicami jak: Jana III Sobieskiego, Ludwika Waryńskiego, Stanisława Staszica oraz Bartosza Głowackiego. Naprzeciwko wylotu ulicy znajdują się skwer Laury oraz plac Piotra Skargi, które stanowią atrakcyjne miejsca do wypoczynku.

Z tego punktu, ulica biegnie w kierunku południowo-zachodnim, a równolegle do niej, po stronie wschodniej, zlokalizowana jest linia tramwajowa, co podnosi komfort komunikacyjny mieszkańców. Na wysokości stacji paliw ulica skręca w długi łuk w prawo, otaczając po prawej stronie osiedle J. Tuwima. Trasa kończy się na granicy Siemianowic Śląskich z Katowicami przy skrzyżowaniu z ulicą Grabową, a w Katowicach jej przedłużeniem jest ulica Telewizyjna, która przebiega przez dzielnicę Wełnowiec-Józefowiec.

Ulica Katowicka, w zakresie od ronda Siemion do granicy miasta, łączy się z następującymi ulicami: Hutniczą, Lipową, Starą Katowicką, Klonową oraz Grabową. Jej całkowita długość szacowana jest na około 1170 m.

Równolegle do głównej ulicy, w kierunku wschodnim, przebiega fragment dawnej ulicy Katowickiej, obecnie znanej jako ulica Stara Katowicka. Jej północny początek znajduje się w okolicy Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących „Meritum”, a trasa prowadzi w kierunku południowo-zachodnim, przecinając trasę dawnej linii Górnośląskich Kolei Wąskotorowych, gdzie niegdyś znajdował się przystanek Siemianowice Śląskie Wąskotorowe. W czerwcu 2021 roku otwarto nowy łącznik drogowy, który wytycza trasę śladem dawnej linii.

Dalszy przebieg ulicy Starej Katowickiej prowadzi do krzyżówki z ulicą Składową oraz łącznikiem do ulicy Katowickiej. Po tej trasie znajduje się ROD „Nadzieja-Jaśmin”, a finalny odcinek ulicy kończy się przed ROD „Laura”.

Charakterystyka

Ulica Katowicka w Siemianowicach Śląskich, to droga powiatowa, która stanowi istotny element komunikacyjny w regionie. W przeciwieństwie do niej, ulica Stara Katowicka klasyfikowana jest jako droga gminna. W systemie ewidencji TERYT, ulica Katowicka zarejestrowana jest pod numerem 08206, zaś Stara Katowicka ma przypisany numer 20866. Dla adresów na ulicy Katowickiej, które noszą numery nieparzyste od 17 do 19, nadany jest kod pocztowy 41-106, natomiast pozostałe adresy ustalono jako 41-100.

Ulica ta jest odpowiednio oświetlona za pomocą nowoczesnych lamp LED-owych, które zastąpiły starsze systemy oświetleniowe bazujące na lampach sodowych. Wzdłuż ulicy Katowickiej znajduje się również ważna infrastruktura transportowa – kursują tam autobusy, a równolegle do ulicy przebiega linia tramwajowa. Obsługę komunikacyjną organizuje Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM), który zarządza zarówno kursami autobusowymi, jak i tramwajowymi.

Na ulicy znajdują się dwa przystanki tramwajowe: Siemianowice Mijanka oraz Siemianowice Plac Skargi, jak również przystanek autobusowy o tej samej nazwie. W październiku 2021 roku na trasie tramwajowej działały pojazdy dwóch linii – 13 i 16, przy czym linia 13 łączyła Siemianowice Śląskie z Katowicami, prowadząc przez Wełnowiec, Koszutkę, oraz Śródmieście, zmierzając do placu Wolności.

W okolicy przystanku autobusowego zatrzymywały się 12 linii autobusowych, które obsługiwały zarówno kursy wewnątrzmiejskie, jak i połączenia z innymi miastami w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Warto również wspomnieć, że wzdłuż ulicy Katowickiej znajdują się obiekty, które wpisano do gminnej ewidencji zabytków. W ich skład wchodzą dawne budynki administracyjne kopalni „Richter”, a także kilka budynków mieszkalnych, takich jak: ul. Katowicka 1a, 16, 18 i 22. Wszyscy rzymskokatoliccy mieszkańcy ulicy Katowickiej przynależą do parafii św. Antoniego z Padwy.

Historia

„W XIX wieku, obecna ulica Katowicka, biegnąca częściowo wzdłuż linii dzisiejszej ulicy Starej Katowickiej, była elementem kluczowego szlaku prowadzącego do pałacu Donnersmarcków, usytuowanego przy współczesnych ulicach: 1 Maja, Fitznerów oraz nieistniejącym już łączniku pomiędzy ulicą Fitznerów a ulicą Starą Katowicką. To ważne połączenie, będące także wlotem do Siemianowic, zostało przerwane w wyniku rozbudowy huty „Laura”, która później przekształciła się w hutę „Jedność”.

W latach czterdziestych XIX wieku w okolicy dzisiejszej ulicy Starej Katowickiej zrealizowano jedną z najstarszych kolonii robotniczych obok Grabiów, której architektura nie przetrwała do naszych czasów. W połowie XIX wieku, w miejscu obecnych bloków mieszkalnych, na wysokości współczesnej mijanki tramwajowej, powstała zabudowa dyrekcji kopalni „Huta Laura”, która była znana z charakterystycznej wieży zegarowej, powszechnie określanej jako „ficynuski zomek” czy „pałac”. Ta budowla została wzniesiona na zlecenie hrabiego Donnersmarcka w roku 1856. Po zakończeniu II wojny światowej pełniła funkcję mieszkalną dla pracowników dozoru. Na początku XX wieku, w sąsiedztwie pałacu, władze kopalni „Huta Laura” zbudowały trzy jednopiętrowe budynki mieszkalne dla swoich pracowników, w jednym z nich mieszkał m.in. Antoni Halor. Kompleks ten, wraz z pałacem, został całkowicie rozebrany latem 1985 roku.

W dniu 30 grudnia 1896 roku uruchomiono połączenie tramwajowe między obecnymi Siemianowicami Śląskimi a Katowicami. Trasa ta początkowo przebiegała ostrymi zakrętami przez obecną ulicę Starą Katowicką, blisko ogrodzenia huty „Laura”. Tramwaje te były zelektryfikowane 3 października 1898 roku. W okresie przedwojennym ulica Stara Katowicka na odcinku od kościoła Krzyża Świętego do dyrekcji kopalni nosiła nazwę Hüttenstrasse; w latach pięćdziesiątych XX wieku przez krótki czas nazywała się ulicą Stalinogrodzką.

W 1946 roku dokonano rewizji odcinka linii tramwajowej, by dostosować ją do toru normalnego, a także przekształcono jej trasę na obecną, wzdłuż ulicy Katowickiej. W 1947 roku zapadła decyzja o wytyczeniu nowego przebiegu tej ulicy, co wiązało się z przeniesieniem pomnika-wodotrysku, obecnie znajdującego się na terenie skweru Laury. W latach pięćdziesiątych XX wieku, na łagodnym łuku ulicy Katowickiej powstało osiedle mieszkaniowe „Tuwim I”, które stało się jednym z pierwszych osiedli tego typu w Górnym Śląsku. Przy tej samej ulicy tereny te wcześniej były pokryte nieużytkami, potocznie określanymi jako „Czorne Hołdy”, gdzie w latach międzywojennych powstawały biedaszyby. W ramach zakończonej w 1960 roku przebudowy ulicy, zlikwidowano jej kręty przebieg, a nowa trasa połączyła stację benzynową z placem P. Skargi, wprowadzając wiadukt linii Górnośląskich Kolei Wąskotorowych. Umożliwiło to m.in. likwidację dalszego odcinka ulicy Starej Katowickiej oraz rozbiórkę pozostałej historycznej zabudowy kolonii Grabie.

Historię ulicy Katowickiej wzbogacają również inne aspekty: wcześniej była obsadzona dużymi drzewami, które zostały usunięte w wyniku przebudowy, aby dostosować ją do rosnącego ruchu samochodowego. W połowie 2009 roku ukończono budowę ronda Siemion w północnym krańcu tej ulicy, które do dziś jest największym w Siemianowicach Śląskich. Rondo to, potocznie nazywane „rondem z kulami”, symbolizuje pięć dzielnic miasta. W lipcu 2015 roku, na odcinku od skrzyżowania z ulicą Hutniczą do przystanku autobusowego przy rondzie, przeprowadzono remont nawierzchni jezdni.

Ulica Katowicka 30 lipca 2017 roku była jedną z tras II etapu 74. wyścigu kolarskiego Tour de Pologne, a także gospodarzem wielu imprez biegowych, w tym: 1 edycji Maratonu Wolności, odbywającego się 1 czerwca 2014 roku, XII Silesia Marathonu z 4 października 2020 roku, oraz XIII Silesia Marathonu, który miał miejsce 3 października 2021 roku. Dnia 19 czerwca 2021 roku rozpoczęto prace modernizacyjne ulicy Katowickiej, które zakończono 9 sierpnia tego samego roku. Prace obejmowały usunięcie starej nawierzchni i ułożenie nowej, uzupełniając podbudowę oraz regulując urządzenia infrastruktury technicznej, w tym krawężniki i obrzeża. Koszt modernizacji, współfinansowanej z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, wyniósł około 1 miliona złotych. W tym samym czasie, od 3 do 16 sierpnia 2021 roku, Tramwaje Śląskie przeprowadziły modernizację torowiska tramwajowego, związaną z przebudową przejazdów drogowo-tramwajowych.

Gospodarka i instytucje

W 2014 roku w rejonie ulicy Katowickiej zarejestrowano 5 średnich oraz dużych przedsiębiorstw, co wskazuje na rozwój gospodarczy tego obszaru. Aż do października 2021 roku, w systemie REGON stwierdzono 34 różnorodne podmioty gospodarcze działające przy tej samej ulicy.

Wśród zarejestrowanych placówek można znaleźć:

• Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących „Meritum” im. Piotra Kołodzieja w Siemianowicach Śląskich,
• Stowarzyszenie Społeczno-Edukacyjne „Pro Meritum” (ul. Katowicka 1),
• rodzinne ogródki działkowe „Laura” i „Nadzieja-Jaśmin”,
• skład materiałów budowlanych (nr 8a),
• firmy zajmujące się remontami i budownictwem,
• kwiaciarnia,
• gabinet lekarski,
• wspólnota mieszkaniowa,
• oraz inne instytucje i usługi.

---

Oceń: Ulica Katowicka w Siemianowicach Śląskich

---