Kościół Krzyża Świętego to rzymskokatolicka świątynia parafialna, która znajduje się w parafii Krzyża Świętego. Jest on zlokalizowany w Centrum Siemianowic Śląskich, dokładnie przy ulicy Powstańców. Ta neogotycka budowla została zrealizowana zgodnie z projektem znanego architekta Paula Jackischa.
Kościół został konsekrowany 23 września 1884 roku, co czyni go istotnym punktem historycznym i kulturowym dla lokalnej społeczności.
Historia
Siemianowice Śląskie, które od 1822 roku wchodziły w skład parafii w Michałkowicach, rozwijały się dynamicznie, co miało znaczący wpływ na potrzeby religijne miejscowej społeczności. Do 1830 roku jedynym obiektem sakralnym było niewielka kaplica urządzona w pałacu Donnersmarcków, w której od 24 stycznia 1834 roku odprawiano jedną cichą mszę tygodniowo.
W miarę wzrostu liczby mieszkańców Siemianowic, stało się jasne, że dotychczasowy obiekt nie jest wystarczający. Dlatego w 1866 roku parafia uzyskała zgodę biskupa wrocławskiego na budowę tymczasowego kościoła. Hrabina Wanda von Donnersmarck podjęła decyzję o zakupie odpowiedniego terenu pod nową świątynię. Rozpoczęcie budowy miało miejsce 12 czerwca 1867 roku, a uroczyste poświęcenie nowego obiektu miało miejsce 28 listopada tego samego roku. Owa świątynia była poświęcona Matce Boskiej, a jej wizerunek znalazł się w głównym ołtarzu.
Na początku nowy kościół pełnił funkcje obiektu filialnego parafii w Michałkowicach, a jednocześnie ledwo zaczęto gromadzić fundusze potrzebne na budowę nowej, docelowej świątyni. W 1881 roku Paul Jackisch opracował projekt nowego kościoła, którego budowę ukończono w 1884 roku. Uroczystość konsekracji odbyła się 23 września 1884 roku, odprawił ją biskup Herman Gleich, sufragan wrocławski. Koszt budowy wyniósł 360 tys. marek, a po jej zakończeniu tymczasowa świątynia została rozebrana. W jej miejscu powstała Kaplica Ogrójca, obecnie znana jako kaplica Wieczystej Adoracji.
Sytuacja kościoła uległa dramatycznym zmianom podczas II wojny światowej. Budynek doznał znacznych uszkodzeń wskutek wybuchu bomby, która spadła niedaleko probostwa. Zniszczone zostały nie tylko mury, ale także witraże. Prace remontowe oraz usuwanie skutków szkód górniczych zakończono w 1950 roku. Z czasem, w wyniku reform posoborowych, z kościoła usunięto wiele elementów jego neogotyckiego wyposażenia, takich jak główny ołtarz, ambona, chrzcielnica oraz inne elementy, w tym ołtarze boczne, żyrandole, balaski, ramy Drogi Krzyżowej, rzeźby z filarów głównej nawy, a także jeden z konfesjonałów. Na koniec zdemontowano także polichromie i freski, co znacząco wpłynęło na wygląd tej historycznej budowli.
Architektura i wyposażenie
Świątynia, która powstała w 1884 roku, wyróżnia się stylem neogotyckim, a jej projektantem był znany architekt Paula Jackischa. Wnętrze kościoła zostało wykonane przez renomowane wówczas firmy, które zapewniły mu wyjątkowe wyposażenie.
Ołtarze w świątyni pochodzą z warsztatu Buhla z Wrocławia, a organy zamówiono u firmy Schlag & Söhne z Świdnicy. Warto również wspomnieć o Droge Krzyżowej oraz obrazach znajdujących się w ołtarzu głównym, które zostały namalowane przez Fahnrota z Wrocławia. Ten sam artysta stworzył również obrazy, jakie znajdują się w bocznych ołtarzach, poświęconych św. Barbarze i św. Józefowi.
Prace malarskie w świątyni wykonał malarz Stolper z Nysy. Na filarach nawy głównej znajdują się piękne drewniane, polichromowane rzeźby przedstawiające wizerunki świętych, które dodają wnętrzu niepowtarzalnego charakteru. Ambona, zdobiona rzeźbionymi wizerunkami czterech ewangelistów, została stworzona przez rzeźbiarza Lusta z Wrocławia.
Na wieży kościoła umieszczono trzy dzwony, które do dziś przypominają o historycznym znaczeniu tej świątyni. Niestety, z bogatego wyposażenia z biegiem lat przetrwały jedynie niektóre fragmenty, a freski, które zdobiły wnętrze, zostały całkowicie zamalowane, co stanowi smutny los tego niezwykłego miejsca.
Przypisy
- Urząd Miasta Siemianowice Śląskie: Kościoły. www.siemianowice.pl. [dostęp 11.10.2020 r.]
- a b Derus 2014 ↓, s. 123.
- a b Derus 2014 ↓, s. 121.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Ducha Świętego w Siemianowicach Śląskich | Kościół Marcina Lutra w Siemianowicach Śląskich | Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Siemianowicach Śląskich | Kościół św. Antoniego z Padwy w Siemianowicach Śląskich | Parafia św. Michała Archanioła w Michałkowicach | Kościół św. Michała Archanioła w Siemianowicach Śląskich | Parafia św. Antoniego z Padwy w Siemianowicach ŚląskichOceń: Kościół Krzyża Świętego w Siemianowicach Śląskich