Jan Szydlak

Polityka i administracja

Jan Marian Szydlak, urodzony 24 listopada 1925 roku w Siemianowicach Śląskich, to postać kluczowa w polskiej historii politycznej XX wieku. Jego życie zakończyło się 13 września 1997 roku, ale jego osiągnięcia jako działacza politycznego są nadal pamiętane.

Był nie tylko profesjonalnym ślusarzem, ale także znaczącym członkiem partii komunistycznej w Polsce. Szydlak pełnił funkcję członka Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od 1970 do 1980 roku, co podkreśla jego wpływ i zaangażowanie w życie polityczne kraju.

W swojej karierze politycznej, Jan Szydlak był także posłem na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, reprezentując kraj w sześciu kadencjach, od 1961 do 1980 roku. Jego rola nie ograniczała się tylko do bycia posłem; w latach 1976–1980 pełnił również funkcję wiceprezesa Rady Ministrów, co dodatkowo zwiększało jego znaczenie w rządzie.

Życiorys

Jan Szydlak, syn Władysława (1901–1959) i Gertrudy (1891–1966), przyszedł na świat jako Jan Teobald. To nazwisko nosił aż do 1948 roku, kiedy to jego tożsamość i kariera zaczęły się zmieniać. Z wykształcenia był ślusarzem, który w trudnych czasach II wojny światowej był zmuszony do pracy. W latach 1940–1941 przebywał na robotach przymusowych w Niemczech, a później pracował jako pomocnik ślusarza, a w latach do 1945 roku był zatrudniony jako robotnik w Hucie Florian w Świętochłowicach.

Po zakończeniu wojenna, Szydlak zaangażował się w działalność polityczną, przystępując do Polskiej Partii Robotniczej oraz Związku Walki Młodych. Był aktywnym członkiem egzekutywy Komitetu Miejskiego PPR w Siemianowicach Śląskich, a także uczestniczył w pracach komitetów wojewódzkich w Katowicach i Kielcach. W latach 1954–1957 pełnił funkcję sekretarza zarządu głównego Związku Młodzieży Polskiej w Warszawie, co było istotnym krokiem w jego karierze politycznej.

W 1948 roku przyłączył się do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a w 1951 roku ukończył Szkołę Partyjną przy KC PZPR. W jego karierze znalazło się również miejsce dla Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Szczecinie (1949–1950), gdzie był członkiem, a następnie kierownikiem Wydziału Propagandy w Katowicach. Od 1957 do 1960 roku był sekretarzem KW w Katowicach, a od 1960 do 1968 roku piastował urząd I sekretarza KW w Poznaniu.

Szydlak miał długą karierę w Komitecie Centralnym PZPR, gdzie był zastępcą członka w latach 1954–1964, a pełnoprawnym członkiem w latach 1964–1980. W latach 1968–1970 był zastępcą członka Biura Politycznego KC, a następnie od 1970 do 1980 roku był także członkiem tegoż Biura. Jako sekretarz KC PZPR w latach 1968–1977, odgrywał kluczową rolę w partii, będąc bliskim współpracownikiem Edwarda Gierka.

W swojej karierze politycznej zasiadał w Sejmie PRL w różnych kadencjach, a w 1974 roku objął przewodniczenie Zarządowi Głównemu Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, funkcjonując w tej roli do 1980 roku. Oprócz tego w latach 1970–1981 był członkiem prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Zyskał także tytuł wiceprezesa Rady Ministrów w latach 1976–1980, a jego wpływ na życie polityczne kraju trwał aż do 1980 roku, kiedy to objął przewodniczenie Centralnej Rady Związków Zawodowych w trakcie krótkiego, ale intensywnego okresu dynamicznych zmian społecznych.

Niestety, jego kariera polityczna nie zakończyła się sukcesem. 6 października 1980 roku VI Plenum KC PZPR podjęło decyzję o jego odwołaniu ze składu Komitetu Centralnego, wskazując na błędy w polityce gospodarczej oraz na jego popieranie woluntaryzmu w tej dziedzinie. Ostatecznie, 15 lipca 1981 roku został wykluczony z partii przez IX Zjazd PZPR. Wkrótce potem, w lipcu 1981 roku, Rada Państwa PRL pozbawiła go Orderu Budowniczych Polski Ludowej.

Podczas stanu wojennego, Szydlak został internowany wraz z innymi prominentnymi działaczami PZPR, od grudnia 1981 aż do grudnia 1982 roku. Po zakończeniu tego trudnego okresu, znalazł spokój i został pochowany na cmentarzu przy ul. Michałkowickiej w Siemianowicach Śląskich, gdzie spoczywa wraz z żoną Marią Szydlak (1926–2012) oraz ojcem.

Odznaczenia

Jan Szydlak był osobą, która otrzymała wiele wyróżnień i odznaczeń w uznaniu swoich zasług i działalności na rzecz kraju.

  • Order Budowniczych Polski Ludowej (1975, pozbawiony orderu w lipcu 1981),
  • Order Sztandaru Pracy I klasy,
  • Order Sztandaru Pracy II klasy,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie (1997),
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
  • Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
  • Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
  • Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966),
  • Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (1974),
  • Medal „Zasłużony Działacz Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej” (1989),
  • Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” (ZSRR, 1969),
  • Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1975),
  • Honorowa Odznaka Związku Radzieckich Towarzystw Przyjaźni i Łączności Kulturalnej z Zagranicą (ZSRR, 1978),
  • Medal 90-lecia urodzin Georgi Dymitrowa (Bułgaria, 1972),
  • Medal 50-lecia Komunistycznej Partii Czechosłowacji (Czechosłowacja, 1971).

Przypisy

  1. a b Informacje w serwisie Grobonet.
  2. Sobór-Świderska 2014, s. 541.
  3. ks. Dominik Zamiatała: Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, w: Encyklopedia Białych Plam, t. XVII, Radom 2006, s. 179.
  4. Stefan Oberleitner: Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944–1990, Wydawnictwo Kanion, 1992, s. 19.
  5. M.P. z 1997 r. nr 52, poz. 488.
  6. M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450.
  7. Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19.07.1974 r., s. 1.
  8. Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22.07.1966 r., s. 1.
  9. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej miasta Łodzi, nr 14, 20.12.1974 r., s. 2.
  10. „Przyjaźń”, 11.1989 r., s. 5.
  11. Euzebiusz Basiński: Polska-ZSRR. Kronika faktów i wydarzeń 1944–1971, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1973, s. 392.
  12. Medale radzieckie dla polskich przywódców, „Dziennik Bałtycki”, nr 106, 09-11.05.1975 r., s. 1.
  13. Delegacja TPR-P zwiedziła Centrum Zdrowia Dziecka, „Trybuna Robotnicza”, nr 15, 19.01.1978 r., s. 1.
  14. Medale Georgi Dymitrowa dla członków kierownictwa PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 266, 08.11.1972 r., s. 1.
  15. Medale 50-lecia KPCz dla kierowniczych działaczy PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 174, 24-25.07.1971 r., s. 2.

Oceń: Jan Szydlak

★★★★★
Średnia ocena:4.65 Liczba ocen:9