Józef Kazimierz Śliwiok, urodzony 25 listopada 1934 roku w Siemianowicach Śląskich, to postać znana w polskim świecie nauki jako wybitny profesor zajmujący się naukami chemicznymi.
Jego działalność akademicka oraz badawcza przyczyniła się do rozwoju tego ważnego obszaru wiedzy w Polsce.
Biografia
Józef Kazimierz Śliwiok przyszedł na świat 25 listopada 1934 roku w Siemianowicach Śląskich. Swoją edukację rozpoczął w Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Śniadeckiego w Siemianowicach, które ukończył z wyróżnieniem. Następnie, w latach 1952-1958, miał zaszczyt studiować w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach. W gronie jego wykładowców znaleźli się znakomici specjaliści, w tym: Zbigniew Kwapniewski, Jacek Głogoczowski, Józef Pieter, Alojzy Melich oraz Ludomir Tokarzewski.
Rok 1962 przyniósł mu tytuł doktora, zaś dekadę później, w 1972 roku, złożył kolokwium habilitacyjne na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. W 1975 roku uzyskał stopień profesora nadzwyczajnego, a 14 lat później został profesorem zwyczajnym. Jego zainteresowania badawcze koncentrowały się na chromatografii, dziedzinie chemii analitycznej.
W latach 1976-2001 pracował w Instytucie Chemii Uniwersytetu Śląskiego, gdzie zainicjował organizację międzynarodowych sympozjów chromatograficznych. Na przestrzeni lat odbyły się one najpierw w Katowicach, a później w Szczyrku. Efektem ich pracy była publikacja znanego periodyku „Acta Chromatographica”. W 1987 roku na kongresie chemii analitycznej w Paryżu otrzymał prestiżowy Medal Lavoisier’a, co stanowiło potwierdzenie jego osiągnięć.
Prof. Śliwiok nie tylko pełnił rolę wykładowcy, ale także zajmował się działalnością administracyjną. Był prodziekanem Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Śląskiego, a także dyrektorem Instytutu Chemii UŚ w latach 1973-1974 oraz 1987-2005. W pierwszej połowie lat 80. pełnił funkcję prorektora ds. ogólnych Uniwersytetu Śląskiego. W czasie swojej kariery wypromował kilkanaście przewodów doktorskich, a także współorganizował pracownię konserwacji książek w Bibliotece Śląskiej w Katowicach.
Jako członek Komisji Nauk Chemicznych przy katowickim oddziale PAN, a także jako prezes Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. Walentego Roździeńskiego, prof. Śliwiok aktywnie uczestniczył w życiu akademickim. Był także zaangażowany w działalność Duszpasterstwa Akademickiego w Katowicach, gdzie wypełniał swoją misję duszpasterską. Obecnie mieszka w Katowicach, gdzie kontynuuje swoje życie związanego z nauką i społecznością.
Nagrody i odznaczenia
W ciągu swojej bogatej kariery Prof. Józef Śliwiok zdobył wiele znaczących nagród i odznaczeń, które świadczą o jego wkładzie w rozwój kultury i nauki.
- Złota Odznaka Zasłużony dla Województwa Śląskiego,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1975),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1977),
- Złota Odznaka „Zasłużony dla Uniwersytetu Śląskiego”,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1989),
- Nagroda im. Karola Miarki (1997),
- Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia (2001),
- Nagroda Honorowa im. Wojciecha Korfantego (2007),
- Medal im. Andrzeja Waksmundzkiego, nadawany przez Komitet Chemii Analitycznej (2000),
- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2010).
Wybrane publikacje
Chemia
Wciąż aktualne badania nad chemią zyskały na znaczeniu dzięki pracom, które rozpoczęto już w 1965 roku. W tym roku ukazały się artykuły dotyczące analizy chromatograficznej kwasów tłuszczowych oraz glicerydów w uwodornionym oleju rzepakowym, a także ilościowego oznaczania kwasów tłuszczowych. Prace te zostały przygotowane przez autorów takich jak Zbigniew Kwapniewski, Jadwigę Zarębę, a także wielu innych.
Te inicjatywy były początkiem działań, które doprowadziły do szeregu istotnych publikacji, w tym zastosowania fioletu gencjanowego czy też badań nad chromatografią cienkowarstwową. Niektóre z nich, jak habilitacja z 1970 roku dotycząca barwników fuksynowych, zyskały uznanie w kręgach naukowych.
W latach 80. XX wieku powstały również nowe skrypty dydaktyczne oraz materiały do zajęć dla studentów chemii. Publikacje te, zarówno lokalne, jak i międzynarodowe, ukazały się w formie książek oraz artykułów w renomowanych czasopismach, takich jak „Acta Poloniae Pharmaceutica” i „Studia Bibliologiczne”.
W 2003 roku porównano chromatograficzne metody separacji wybranych pochodnych kwasu nikotynowego, a w kolejnych latach tematyka badań rozszerzała się, co przyniosło wiele wartościowych odkryć oraz nowoczesnych technik.
Historia
Historia pracy i działalności na Górnym Śląsku jest równie fascynująca, co badania chemiczne. Wszyscy ci naukowcy i badacze, którzy przyczynili się do rozwoju tego regionu, zasługują na pełne uznanie. W 1994 roku powstał ważny materiał opisujący działalność księdza dr. Emila Szramka, a także działalność wielu innych wybitnych postaci.
W książkach redagowanych przez Józefa Śliwioka, w tym opracowania dotyczące ekologicznych problemów Górnego Śląska czy życiorysów lokalnych duchownych, zawarto wiele cennych informacji. Redakcja tych publikacji dostarcza nie tylko wiedzy, ale także umożliwia lepsze zrozumienie kontekstu historycznego regionu.
W ciągu lat powstało wiele wydawnictw, które przybliżały życie i osiągnięcia takich osobistości jak Piotr Greiner, Zbigniew Szandar czy Jan Malicki. Te prace są istotnym wkładem w proces dokumentacji historii naszego regionu oraz stworzenia trwałego zapisu dla przyszłych pokoleń.
Przypisy
- Laureaci Nagrody im. Wojciecha Korfantego w l. 2001–2010. zg.org.pl, 02.11.2016 r. [dostęp 16.06.2022 r.]
- Dariusz Krawczyk: Zasłużeni dla Śląska. katowice.naszemiasto.pl, 24.12.2001 r. [dostęp 16.06.2022 r.]
- Jan Malicki. Przemówienie sekretarza Międzywojewódzkiej Komisji Nagrody im. Karola Miarki – prof. dra hab. Jana Malickiego w dniu 23.10.1997 r. „Książnica Śląska”. 26, s. 109–111, lipiec–sierpień 1998 r. [dostęp 16.06.2022 r.]
- a b c Urszula Węgrzyk. Człowiek nauki czyli Józefa K. Śliwioka życiorys niebanalny. „Wspólne Sprawy”. 7–8 (341–342), s. 30–32. Katowice: Katowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa. ISSN 1232-5929. [dostęp 16.06.2022 r.]
- Historia Instytutu. us.edu.pl. [dostęp 16.06.2022 r.]
- Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki. slaskie.pl. [dostęp 16.06.2022 r.]
- Sylwester Fertacz, Zbigniew Hojka, Jacek Kaniewski: Ludzie i wydarzenia. W: A. Barciak (pod red.): Wyrósł z dobrego drzewa. Uniwersytet Śląski 1968–1998: fakty, dokumenty, relacje. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1998, s. 65–100. [dostęp 16.06.2022 r.]
- Medal im. Andrzeja Waksmundzkiego. kcha.pan.pl. [dostęp 16.06.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Bogdan Bacik | Andrzej Gwóźdź | Janusz Edward Kasperczyk | Wojciech Król (immunolog) | Ryszard Gansiniec | Ernst Steinitz | Jan Koteja | Zdzisław Janeczek | Aleksander Muc | Elżbieta Kraska | Iwona Nowakowska-Kempna | Marian Mitręga | Adam Weintrit | Joachim Liszka | Jacek Radwan | Tadeusz Leszek WierzbickiOceń: Józef Śliwiok