Józef Franciszek Skrzek to osoba o niezwykłym talencie i pasji, znana w polskim świecie muzycznym. Urodził się 2 lipca 1948 roku w Michałkowicach, gdzie rozpoczęła się jego muzyczna podróż.
W ciągu swojej kariery, Skrzek zdobył uznanie nie tylko jako multiinstrumentalista, ale także jako utalentowany wokalista i kompozytor, tworząc niezapomniane dzieła. Jest także starszym bratem Jana Skrzeka, który również ma swoje miejsce w polskiej kulturze muzycznej.
Życiorys
Józef Skrzek rozpoczął swoją muzyczną przygodę w młodości, kiedy to uczęszczał na lekcje gry na fortepianie. W 1967 roku zakończył edukację w średniej szkole muzycznej w Katowicach, gdzie kształcił się w grze na fortepianie oraz skrzypcach. Już w 1969 roku rozpoczął swoją karierę muzyczną, dołączając do tria Mariolaine & Swinging Soul Corporation, które towarzyszyło indonezyjskiej wokalistce Mariolaine. W tym okresie współpracował z zespołem Breakout oraz mniej znanymi grupami z Górnego Śląska, jak Ślężanie i Ametysty.
Na początku 1970 roku został stałym członkiem grupy Breakout, gdzie grał na pianinie, gitarze basowej i śpiewał. Z nim zespół nagrał album 70a. W grudniu 1970 po nieprzyjemnej kłótni z Józefem Hajdaszem, muzyk opuścił zespół. Rok później, w 1971 roku, założył zespół Silesian Blues Band, w którym obok niego znaleźli się Apostolis Anthimos na gitarze oraz Jerzy Piotrowski na perkusji. W latach 1972-1973 trio współpracowało z Czesławem Niemenem, Helmutem Nadolskim i Andrzejem Przybielskim, wspólnymi siłami nagrywając kilka albumów, w tym:
- Strange Is This World (1972),
- Ode to Venus (bez udziału Nadolskiego i Przybielskiego) (1973),
- Niemen Vol. 1 oraz Niemen Vol. 2 (oba wydane w reedycji CD jako „Marionetki”) (1973).
W 1974 roku Silesian Blues Band przekształcił się w SBB, które zyskało nowy rozdział swojej historii. W 1980 roku zespół się rozpadł, co skłoniło Skrzeka do rozpoczęcia kariery solowej, w ramach której wydał takie płyty jak Pamiętnik Karoliny, Ojciec chrzestny Dominika, Ogród Luizy oraz Józefina. W późniejszych latach artysta angażował się w tworzenie muzyki teatralnej i kościelnej, co nie przeszkadzało mu w krótkotrwałym łączeniu sił z innymi muzykami, a także w reaktywacji SBB, z którym występował na festiwalach.
Muzyk nawiązał przyjaźń z michałkowicką Szkołą Podstawową nr 13, gdzie regularnie uczestniczy w uroczystościach, grając i śpiewając. Często współpracuje także z reżyserem Lechem Majewskim, komponując ścieżki dźwiękowe do jego filmów, w tym Pokój saren (1997), Wojaczek (1999), Angelus (2001) oraz Młyn i krzyż (2010).
Józef Skrzek był wyróżniany licznymi nagrodami, w tym Nagrodą im. Wojciecha Korfantego w 2005 roku oraz Cegłą Janoscha w 2008 roku, przyznawaną przez czytelników katowickiej „Gazety Wyborczej” za promowanie kultury Górnego Śląska. Premiera jego awangardowego oratorium „Terrarium” miała miejsce 30 czerwca 2012 roku w Bydgoszczy, a w 2013 roku został laureatem złotego „Fryderyka” za całokształt osiągnięć artystycznych.
W sierpniu 2017 roku, razem z J. Pijarowskim, otrzymali nagrodę ekspresjonistyczną FENIKS im. Tadeusza Micińskiego za nowatorskie podejście do sztuki. 16 października 2017 roku, z rąk wiceministra kultury Jarosława Sellina, odebrał złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Natomiast 12 grudnia 2018 roku został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości, a w 2019 roku otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności.
Dyskografia
Józef Skrzek, utytułowany artysta polskiej sceny muzycznej, ma na swoim koncie bogatą dyskografię, która obejmuje liczne solowe projekty oraz współprace z innymi znakomitymi muzykami. Jego twórczość dotyka różnych gatunków muzycznych, od rocka po muzykę symfoniczną, co czyni go jednym z najbardziej wszechstronnych twórców w kraju.
Poniżej przedstawiamy jego solowe albumy:
- 1979 – Pamiętnik Karoliny,
- 1980 – Ojciec chrzestny Dominika,
- 1981 – Józefina,
- 1981 – Ogród Luizy (z Haliną Frąckowiak),
- 1982 – Wojna światów – następne stulecie – soundtrack do filmu Piotra Szulkina,
- 1983 – Ambitus Extended (z Tomaszem Szukalskim),
- 1985 – Podróż w krainę wyobraźni,
- 1987 – Kantata Maryjna,
- 1989 – Live,
- 1990 – Wracam,
- 1993 – Twój dom wschodzącego słońca,
- 1997 – Anioł się zwiastuje,
- 1997 – Kantata Maryjna – Live,
- 1997 – Kolędy,
- 1997 – Pokój Saren (z Lechem Majewskim),
- 1998 – Czas (z Michałem Banasikiem),
- 1998 – Pokój Saren Piano,
- 2001 – Dzwonią dzwoneczki, muzyka gra, a kolęda nadal trwa,
- 2001 – Jesteś, który jesteś (z Wiesławem Komasą),
- 2002 – Koncert Świętokrzyski,
- 2003 – Akustycznie,
- 2003 – Epitafium Dusz – Koncert na cześć zaginionych…,
- 2003 – Kantata Maryjna,
- 2003 – U stóp krzyża,
- 2005 – Planetarium (z Colinem Bassem),
- 2005 – Viator – Znak Pokoju,
- 2006 – Maria z Magdali,
- 2007 – La Tempete,
- 2007 – Viator 1973–2007 (wydawnictwo zawierające 20 płyt Skrzeka z oficjalnej dyskografii, jak i niepublikowanych) – złota płyta,
- 2008 – Dwa Braty (z Janem Skrzekiem),
- 2013 – Terrarium: Organ Works (z Jarosławem Pijarowskim),
- 2013 – Terrarium: Live in Bydgoszcz (z Jarosławem Pijarowskim),
- 2013 – The dream Off Penderecki (z Teatrem Tworzenia),
- 2014 – Człowiek z Wysokiego Zamku (z Jarosławem Pijarowskim i Władysławem Komendarkiem),
- 2014 – The Stratomusica Suite (z Przemysławem Rudziem),
- 2015 – Tryptyk Bydgoski – część pierwsza Józef Skrzek „Kościół”,
- 2015 – Requiem dla chwil minionych (z Jarosławem Pijarowskim),
- 2016 – Live In Studio M (DVD – Video) – (Radio Opole – 16.12.2016),
- 2016 – Skrzek Kolędy (81–82),
- 2016 – Ela & Józef Skrzek – Kolędowo (EP),
- 2017 – Katharsis (A Small Victory) (z Teatrem Tworzenia),
- 2017 – Stories z Krzysztofem „Pumą” Piaseckim,
- 2017 – Around The Worls In Eighty Moogs (nagrania koncertowe (2003–2009)),
- 2017 – Maria Kantata (album zarejestrowano 7.10.2017 r. w Szt. Istvan Bazylika (Budapeszt),
- 2018 – Miłość – Józef Skrzek & Henryk Jan Bator,
- 2019 – Living After Life (z Teatrem Tworzenia),
- 2020 – KANTATA MARYJNA (Koncert zarejestrowany 31 maja 2020 roku w Archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach w czasie pandemii, w pustej przestrzeni katedry.) PRK DVD001,
- 2020 – Pandemonicon (z Teatrem Tworzenia),
- 2024 – Forbidden Archaeology (Opus 1,1) (z Teatrem Tworzenia),
- 2024 – Forbidden Archaeology (Opus 2,2) lamentation for civilization (you choose which one…) z Teatrem Tworzenia.
Warto również wspomnieć, że artysta stworzył płyty i wydawnictwa, które są poświęcone oraz dedykowane jego żonie, Alinie:
- 2022 – Alina Skrzek – Marzenia VIA CD006.
Filmografia
Filmografia Józefa Skrzeka obejmuje kilka znaczących dzieł, które wywarły istotny wpływ na polską kulturę filmową.
- – Golem (1980, gatunek: film fantastycznonaukowy, reżyseria: Piotr Szulkin), w którym pełnił rolę kompozytora oraz wystąpił jako muzyk podczas nagrań telewizyjnych,
- – Ogród rozkoszy ziemskich (2003, dramat obyczajowy, reżyseria: Lech Majewski), gdzie także pracował jako kompozytor,
- – Historia polskiego rocka (2008, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, współpraca z Wojciechem Słota),
Wszystkie powyższe projekty podkreślają jego różnorodne talenty oraz wpływ na polskie kino i muzykę.
Przypisy
- Prezydent nadał Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości. prezydent.pl, 12.12.2018 r. [dostęp 16.12.2018 r.]
- Informacja o przyznaniu nagrody Fenix 2017. wyborcza.pl, 09.08.2017 r. [dostęp 10.08.2017 r.]
- Skrzek laureatem Złotego Fryderyka. ZPAV, 17.02.2013 r. [dostęp 10.07.2017 r.]
- Laureaci Nagrody im. Wojciecha Korfantego w l. 2001–2010. [w:] Związek Górnośląski [online]. zg.org.pl, 02.11.2016 r. [dostęp 16.08.2019 r.]
- Józef Skrzek – Biografia. skrzek.com. [dostęp 19.05.2015 r.]
- Józef Skrzek – Płyty. skrzek.com. [dostęp 19.05.2015 r.]
- Józef Skrzek – Dyskografia. skrzek.com. [dostęp 28.10.2009 r.]
- Złote płyty CD przyznane w 2007 roku [online], ZPAV [dostęp 24.06.2020 r.]
- LeszekL. Gnoiński, JanJ. Skaradziński, Encyklopedia Polskiego Rocka, Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 392, ISBN 83-7129-570-7.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wojciech Ziętarski | Tomasz Pietrzak | Marta Straszna | Jarosław Engler | Krzysztof Globisz | Roman Wojciechowski | Jan Skrzek | Michael Jary | Aleksander Lasoń | Antoni Halor | Franco Beval | Dariusz Stach | Rafał Taracha | Jacenty Jędrusik | Ireneusz Załóg | Antoni Mikołajczyk | Anna Wesołowska-Piechocińska | Aleksander Rybczyński | Julian Gembalski | Michał BryśOceń: Józef Skrzek