Marta Straszna (urodzona 28 listopada 1920 roku w Siemianowicach Śląskich, zmarła 6 stycznia 1992 roku w Moguncji) to postać, która zapisała się na stałe w polskiej kulturze filmowej jako niezawodowa aktorka, szczególnie znana z niezapomnianej roli Habrykowej w filmie „Paciorki jednego różańca”, zrealizowanym przez reżysera Kazimierza Kutza.
Całe swoje życie spędziła w Siemianowicach Śląskich, gdzie się urodziła. Była osobą, która stawiała czoła wielu wyzwaniom. Jej życie osobiste było dość skomplikowane; dwukrotnie wstępowała w związek małżeński. Po II wojnie światowej, jako wdowa po żołnierzu Wehrmachtu, przeszła przez doświadczenie krótkiego internowania w obozie dla Niemców w Rudzie Śląskiej.
Po tych wydarzeniach przez wiele lat była aktywna zawodowo, pracując jako frezerka w siemianowickiej Hucie Jedność. Historia Martę Strasznej to opowieść o determinacji i wielowymiarowości życia, którą warto poznać i przypomnieć.
Kariera
Marta Straszna zyskała popularność poprzez występy publiczne, które zaczęła tuż po zakończeniu aktywności zawodowej. Swoją przygodę z wystąpieniami rozpoczęła od konkursu mówienia gwarą śląską, zorganizowanego w domu kultury Kopalni „Gottwald” w Katowicach. Nieoczekiwanie zdobyła pierwsze miejsce w tym wydarzeniu, co otworzyło przed nią nowe możliwości.
Wkrótce potem napotkała się na regionalne koła gawędziarskie oraz rozpoczęła prowadzenie karczm piwnych, co w naturalny sposób wprowadziło ją do świata prezentacji kultury śląskiej.
Zainteresowanie aktorstwem było dla Marty dość spontaniczne. Kluczową rolę w filmie „Paciorki jednego różańca” otrzymała, zgłaszając się początkowo jako statystka. Nieoczekiwanie zdobyła uznanie, a za tę rolę, w duecie z Augustynem Halottą, została nagrodzona w 1980 roku Srebrnym Gronem na festiwalu Lubuskie Lato Filmowe w Łagowie.
Po tym sukcesie kontynuowała swoją karierę, występując w kilkunastu filmach jako aktorka i statystka. Jej życie zawodowe zakończyło się w 1987 roku, kiedy to postanowiła wyjechać do Niemiec. Po dotarciu do Niemiec, najpierw znalazła się w obozie przejściowym we Friedlandzie, a później osiedliła się w Moguncji, gdzie zmarła w 1992 roku.
Filmografia
Filmografia Marty Strasznej obejmuje wiele znaczących tytułów z różnych lat. Oto szczegółowa lista jej filmów:
- 1979 – Paciorki jednego różańca, reżyseria: Kazimierz Kutz,
- 1982 – Do góry nogami, reżyseria: Stanisław Jędryka,
- 1983 – Na straży swej stać będę, reżyseria: Kazimierz Kutz,
- 1986 – Magnat, reżyseria: Filip Bajon,
- 1986 – Komedianci z wczorajszej ulicy, reżyseria: Janusz Kidawa,
- 1986 – Budniokowie i inni, reżyseria: Janusz Kidawa,
- 1986 – Biała wizytówka, reżyseria: Filip Bajon,
- 1987 – Sławna jak Sarajewo, reżyseria: Janusz Kidawa,
- 1989 – Stary porfel, przedstawienie Teatru Telewizji w reżyserii Kazimierza Kutza.
W ciągu swojej kariery, Marta Straszna współpracowała z wieloma uznanymi reżyserami, tworząc dzieła, które są cenione do dzisiaj.
Przypisy
- Widowisko „Stary portfel” na stronie e-teatr.pl. [dostęp 28.03.2012 r.]
- Filmografia Marty Strasznej na stronie „Film Polski”. [dostęp 28.03.2012 r.]
- Jan F. Lewandowski. Marta Straszna – gwiazda jednego filmu. „Miesięcznik Społeczno-Kulturalny „Śląsk””. 02.2012 r., s. 39.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jarosław Engler | Krzysztof Globisz | Roman Wojciechowski | Jan Skrzek | Michael Jary | Aleksander Lasoń | Antoni Halor | Marta Fox | Grzegorz Widera | Alżbeta Lenska | Tomasz Pietrzak | Wojciech Ziętarski | Józef Skrzek | Franco Beval | Dariusz Stach | Rafał Taracha | Jacenty Jędrusik | Ireneusz Załóg | Antoni Mikołajczyk | Anna Wesołowska-PiechocińskaOceń: Marta Straszna